Αστική ευθύνη Δήμου∙ θανάσιμος τραυματισμός ανηλίκου και τραυματισμός ανήλικης∙ εν προκειμένω, τα παιδιά εισήλθαν και τα δύο μαζί σε χρωματιστό πλαστικό κύλινδρο, που επέπλεε σε πισίνα, πλην όμως λόγω ενός δυνατού ρεύματος αέρα, ο φουσκωτός κύλινδρος ανυψώθηκε σε ύψος αρκετών μέτρων και μετακινήθηκε οριζόντια και στη συνέχεια καθοδικά, με αποτέλεσμα να χτυπήσει στα μεταλλικά κιγκλιδώματα άλλου παιχνιδιού που βρισκόταν δίπλα (καρουζέλ με περιστρεφόμενες κούνιες) και να προσγειωθεί στη βάση του περιστρεφόμενου παιχνιδιού, στο έδαφος, όπου υπήρχαν διάσπαρτα αδρανή και μη υλικά με αποτέλεσμα, εξαιτίας της πρόσκρουσης στα μεταλλικά κιγκλιδώματα και της πτώσης στο έδαφος ο ανήλικος να υποστεί σοβαρές κακώσεις κεφαλής, θώρακος και κοιλίας εξαιτίας των οποίων επήλθε ο θάνατός του και η αδελφή του, τρίτη εφεσίβλητη, να υποστεί πνευμονικές αιμορραγικές θλάσεις και εκχυμώσεις στα κάτω άκρα∙ αυθαίρετη κατάληψη πάρκου από το λούνα-παρκ και παράνομη λειτουργία του, αφού δεν είχε ακολουθηθεί η νόμιμη διαδικασία αδειοδότησής του∙ προέκυψε παράνομη συμπεριφορά των οργάνων του εκκαλούντος Δήμου, οι οποίοι παρέλειψαν να ασκήσουν τα καθήκοντά τους και την υποχρέωσή τους να μεριμνούν για την εύρυθμη και νόμιμη λειτουργία όλων των δραστηριοτήτων που ασκούνται στα όρια του Δήμου, αφενός μεν πριν την έναρξη λειτουργίας αυτών με τον έλεγχο των προϋποθέσεων για τη χορήγηση της απαιτούμενης άδειας αφετέρου εκ των υστέρων με τον έλεγχο τήρησης των όρων για τη λειτουργία αυτών∙ δεν ασκεί επιρροή το γεγονός ότι λόγω κατάργησης της δημοτικής αστυνομίας ο Δήμος δεν είχε ελεγκτικό μηχανισμό για την διαπίστωση της παράνομης λειτουργία του λούνα-παρκ, διότι τα όργανα του εκκαλούντος γνώριζαν ήδη ότι δεν έχει εκδοθεί άδεια για την εγκατάσταση και λειτουργία του, καθώς και ότι υπήρχε παράνομη κατάληψη κοινόχρηστου χώρου, όπως προκύπτει από προσκομισθείσα πρωτοδίκως αυτοψία της αρμοδίου υπαλλήλου∙ οι παράνομες παραλείψεις του εκκαλούντος Δήμου παρίσταντο αντικειμενικά ικανές να επιφέρουν το ζημιογόνο αποτέλεσμα το οποίο και επέφεραν και, επομένως τελούν σε αιτιώδη συνάφεια με τον θανάσιμο τραυματισμό του συγγενή των εφεσίβλητων, ανεξαρτήτως της τυχόν ύπαρξης παράλληλης ευθύνης και άλλων προσώπων (υπεύθυνου για τη λειτουργία του λούνα-παρκ)∙ χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης∙ νόμιμη η επιδίκαση αποζημίωσης ύψους 500.000,00 € για τη μητέρα του θανόντος, 100.000,00 € για τον πατριό του και 200.000,00 € για τους συνασκούντες τη γονική μέριμνα της ανήλικης θυγατέρας τους (αδελφής θανόντος) και για λογαριασμό αυτής.
Νομικές διατάξεις: άρθρα 105, 106 ΕισΝΑΚ, 300, 481, 482, 926, 927, 932 ΑΚ, 75 παρ.ΙΙ στοιχ.16, 80, 192 ΚΔΚ, 1, 5 ν. 2323/1995, 1, 2, 6 ΠΔ 12/2005, 1 – 8 ΠΔ 254/2005, 29 παρ. 1 ν. 3377/2005
Αριθμός Απόφασης: Α414/2024
ΤΟ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
ΤΜΗΜΑ Η’ ΤΡΙΜΕΛΕΣ
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 22 Σεπτεμβρίου 2023, ημέρα Παρασκευή και ώρα 11 π.μ., με δικαστές τις: Άννα Πέρου, Πρόεδρο Εφετών Διοικητικών Δικαστηρίων, Στυλιανή Τσαούση και Γεωργία Μπαλαφούτη, Εισηγήτρια, Εφέτες Διοικητικών Δικαστηρίων και γραμματέα την Αικατερίνη Καχριμάνη, δικαστική υπάλληλο,
για να δικάσει την έφεση με χρονολογία κατάθεσης στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιά 8.3.2022 (αρ. καταχώρ. έφεσης …/23.5.2022),
του ν.π.δ..δ με την επωνυμία «Δήμος Ελληνικού-Αργυρούπολης» όπως εκπροσωπείται από τον Δήμαρχό του και παραστάθηκε δια του πληρεξουσίου δικηγόρου Δημητρίου Κουλουριώτη, βάσει δήλωσης του άρθρου 133 παρ.2 του ΚΔΔ.
κατά των 1. … … του … και της …, 2. … … και 3. … … …, που ενηλικιώθηκε την 1.1.2023, οι οποίοι παραστάθηκαν δια της πληρεξουσίας δικηγόρου Μαρίας Γκέλη, βάσει δήλωσης του άρθρου 133 παρ.2 του ΚΔΔ,
Και της 1778/2022 οριστικής απόφασης του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση, το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του καταστήματός του και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά τον νόμο
1. Επειδή, με την κρινόμενη έφεση, για την οποία δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου επιδιώκεται παραδεκτώς η εξαφάνιση της 1778/2022 οριστικής απόφασης του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά, με την οποία αναγνωρίστηκε η υποχρέωση του εκκαλούντος Δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης να καταβάλει: α) στην 1η εφεσίβλητη (… …) το ποσό των 500.000,00 ευρώ, β) στον 2ο εφεσίβλητο (… …) το ποσό των 100.000,00 ευρώ και γ) στους δύο πρώτους εφεσίβλητους από κοινού υπό την ιδιότητα των συνασκούντων τη γονική μέριμνα της ανήλικης θυγατέρας αυτών (… … …) και για λογαριασμό αυτής, το ποσό των 200.000,00 ευρώ, για την ψυχική οδύνη που υπέστησαν εξαιτίας του θανάτου του … …, γιού της πρώτης εφεσίβλητης, πατριού του δευτέρου και αδελφού της τρίτης των εφεσίβλητων, ο οποίος οφείλεται, σε παράνομες πράξεις και παραλείψεις του εκκαλούντος Δήμου. Περαιτέρω, αναγνωρίστηκε η υποχρέωση του εκκαλούντος να καταβάλει στους δύο πρώτους εφεσίβλητους ως συνασκούντες τη γονική μέριμνα της ως άνω ανήλικης κόρης τους το ποσό των 5.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που η τελευταία υπέστη εξαιτίας του βαρύτατου τραυματισμού της, που οφείλεται σε παράνομες πράξεις και παραλείψεις του εναγόμενου Δήμου. Τα παραπάνω ποσά αναγνωρίστηκε ότι θα καταβληθούν με επιτόκιο υπολογιζόμενο σύμφωνα με το άρθρο 45 παρ.1 του ν.4607/2019 από την επίδοση της αγωγής (25.4.2019) και έως την εξόφληση.
2. Επειδή στο άρθρο 105 του ΕισΝΑΚ ορίζεται ότι: «Για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, εκτός αν η πράξη ή η παράλειψη έγινε κατά παράβαση διάταξης, που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντος. Μαζί με το δημόσιο ευθύνεται εις ολόκληρον και το υπαίτιο πρόσωπο, με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων για την ευθύνη των υπουργών», στο δε άρθρο 106 ΕισΝΑΚ ορίζεται ότι: «Οι διατάξεις των δύο προηγούμενων άρθρων εφαρμόζονται και για την ευθύνη των δήμων, των κοινοτήτων … από πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων που βρίσκονται στην υπηρεσία τους». Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, ευθύνη του Δημοσίου ή Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) προς αποζημίωση γεννάται όχι μόνον από την έκδοση μη νόμιμης εκτελεστής διοικητικής πράξης ή από τη μη νόμιμη παράλειψη έκδοσης τέτοιας πράξης, αλλά και από μη νόμιμες υλικές ενέργειες των οργάνων του Δημοσίου ή Ο.Τ.Α. ή από παραλείψεις οφειλομένων νομίμων υλικών ενεργειών αυτών, εφόσον οι υλικές αυτές ενέργειες ή παραλείψεις συνάπτονται προς τα ιδιαίτερα καθήκοντα της θέσης τους και την οργάνωση και λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών. Εξάλλου, υπάρχει ευθύνη του Δημοσίου ή του Ο.Τ.Α., τηρουμένων και των λοιπών προϋποθέσεων του νόμου, όχι μόνον όταν με πράξη ή παράλειψη οργάνου τους παραβιάζεται συγκεκριμένη διάταξη νόμου, αλλά και όταν παραλείπονται τα ιδιαίτερα καθήκοντα και υποχρεώσεις που προσιδιάζουν στη συγκεκριμένη υπηρεσία και προσδιορίζονται από την κείμενη εν γένει νομοθεσία και τους οικείους κανονισμούς, τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις αρχές της καλής πίστης (ΣτΕ 76/2018, 2327/2015, 1183, 877/2013, 1019/2008, 2741/2007, 2796/2006 επταμ κ.ά.). κατά τα ανωτέρω παράνομος χαρακτήρας της ζημιογόνου πράξης, παράλειψης ή υλικής ενέργειας αρκεί για να στοιχειοθετηθεί η ευθύνη του Δημοσίου, χωρίς να απαιτείται και η διαπίστωση πταίσματος του οργάνου του (πρβλ. ΣτΕ 3292/2017, 950/2014, 1398, 1183/2013, 877/2013), αφού η ευθύνη του Δημοσίου, κατά τις ως άνω διατάξεις, είναι αντικειμενική, δηλαδή ανεξάρτητη από υπαιτιότητα των οργάνων του (πρβλ. ΣτΕ 1326/2017, 1055, 473, 410/2016, 1826/2014, 1970/2009).Απαραίτητη, πάντως, προϋπόθεση για την επιδίκαση αποζημίωσης είναι, μεταξύ άλλων, η ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της παράνομης πράξης ή παράλειψης ή υλικής ενέργειας ή παράλειψης υλικής ενέργειας του δημοσίου οργάνου και της επελθούσας ζημίας (ΣτΕ 1398/2013, 4133/2011 επταμ.), η οποία πρέπει να αποδεικνύεται, χωρίς να απαιτείται και η διαπίστωση πταίσματος του οργάνου του (ΣτΕ 950/2014, 1183, 1398/2013, 877/2013 επταμ., 4133/2011 7μ., 1413/2006 7μ.), αφού η ευθύνη του Δημοσίου ή του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, κατά τις ως άνω διατάξεις, είναι αντικειμενική, δηλαδή ανεξάρτητη από υπαιτιότητα των οργάνων τους (ΣτΕ 3292/2017, 410, 473/2016, 1826/2014, 1970/2009). Αιτιώδης σύνδεσμος υπάρχει όταν, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, η πράξη ή η παράλειψη είναι επαρκώς ικανή (πρόσφορη) και μπορεί αντικειμενικά κατά τη συνήθη και κανονική πορεία των πραγμάτων να επιφέρει τη ζημία και την επέφερε στη συγκεκριμένη περίπτωση (βλ. ΣτΕ 1398/2013, 750/2011, 322/2009 7μ., 334/2008 7μ., 1024/2005, πρβλ. Α.Π. 425/2006).
3. Επειδή, κατά το άρθρο 932 Α.Κ.: «Σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. …Σε περίπτωση θανάτωσης προσώπου η χρηματική αυτή ικανοποίηση μπορεί να επιδικαστεί στην οικογένεια του θύματος λόγω ψυχικής οδύνης». Από τη διάταξη αυτή σε συνδυασμό με τις ανωτέρω αναφερθείσες διατάξεις προκύπτει ότι, το δικαστήριο της ουσίας, αφού εκτιμήσει τα πραγματικά περιστατικά της υποθέσεως (όπως, ιδίως, το βαθμό πταίσματος του υπόχρεου, το συντρέχον πταίσμα του ζημιωθέντος, τις συνθήκες, το είδος, την ένταση και τις συνέπειες της προσβολής, την περιουσιακή και κοινωνική κατάσταση των μερών κ.λπ.) και με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής, να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή – επί θανατώσεως προσώπου – λόγω ψυχικής οδύνης, δηλαδή χρηματική ικανοποίηση ανάλογη με τις περιστάσεις της συγκεκριμένης περίπτωσης (βλ. ΣτΕ 1774/2020, 842/2019, 484/2018, 877/2013 7μ., 4133/2011 7μ). Εξάλλου, κατά τη θέσπιση της διατάξεως αυτής ο νομοθέτης έλαβε υπόψη τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, εξειδικεύοντάς την σε ότι αφορά το ζήτημα του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης. Υπό το πρίσμα αυτό, το άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος, εισάγοντας ως νομικό κανόνα την αρχή της αναλογικότητας, επιβάλλει σε όλα τα κρατικά όργανα, συνεπώς και τα δικαιοδοτικά, κατά την στάθμιση των εκατέρωθεν δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, να λαμβάνουν υπόψη τους την εκάστοτε αντιστοιχία, μεταξύ των χρησιμοποιουμένων μέσων και του επιδιωκόμενου σκοπού. Έτσι, σε περίπτωση προσδιορισμού του ποσού της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης ή σε περίπτωση θανάτου, λόγω ψυχικής οδύνης, το δικαστήριο της ουσίας οφείλει να μην υπερβαίνει τα άκρα όρια της διαγραφόμενης από την διάταξη του άρθρου 932 ΑΚ εξουσίας του (πρβλ. Σ.τ.Ε. 1152/2021, 4133/2011 7μ., 116/2019, 2271/2013 7μ., 2668/2015). Ειδικότερα, συντρέχει περίπτωση υπέρβασης των άκρων ορίων της διαγραφόμενης από την ως άνω διάταξη εξουσίας του δικαστηρίου της ουσίας κατά τον προσδιορισμό στη συγκεκριμένη περίπτωση του ύψους του ποσού της χρηματικής ικανοποίησης – είτε για ηθική βλάβη, η οποία επήλθε σε συγκεκριμένο πρόσωπο συνεπεία της διαταραχής του εσωτερικού του κόσμου, είτε για ψυχική οδύνη, για τον πόνο που προκλήθηκε σε αυτό από τη θανάτωση ορισμένου προσώπου – ιδίως όταν το ποσό που επιδικάζεται εκάστοτε από το δικαστήριο της ουσίας υπέρ ορισμένου προσώπου, ως εύλογο, για την ικανοποίηση της επισυμβάσας σε αυτό ηθικής βλάβης ή της προκληθείσας σε αυτό ψυχικής οδύνης, παρίσταται, υπό τα πραγματικά περιστατικά της συγκεκριμένης πάντοτε υπόθεσης, εμφανώς δυσανάλογο, είτε ως ιδιαιτέρως χαμηλό (ευτελίζοντας, όσον αφορά τον παθόντα, τον σεβασμό της αξίας του ανθρώπου) είτε ως ιδιαιτέρως υψηλό (προσβάλλοντας, όσον αφορά τον υπόχρεο, το δικαίωμα της περιουσίας του) σε σχέση με την έκταση της διαπιστωθείσας, στη συγκεκριμένη περίπτωση, από το δικαστήριο της ουσίας ηθικής βλάβης ή την ένταση της προκληθείσας ψυχικής οδύνης (ΣτΕ 1774/2020, 483/2018, 1638, 110/2017, 710/2016, 2188/2015, 2202/2014, πρβ. και ΑΠ 9/2015 Ολομ. 1863, 747/2017).
4. Επειδή, περαιτέρω, από τις διατάξεις των άρθρων 105 και 106 ΕισΝΑΚ, 926 και 927 του ΑΚ, σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 481 και 482 του ίδιου Κώδικα, συνάγεται ότι, αν από κοινή πράξη περισσοτέρων προήλθε ζημία ή αν για την ίδια ζημία ευθύνονται παράλληλα περισσότεροι, ενέχονται όλοι εις ολόκληρον, ανεξαρτήτως του βαθμού πταίσματος κάθε υποχρέου, ο δε δικαιούχος της αποζημίωσης μπορεί να ζητήσει ολόκληρη την αποζημίωση από οποιονδήποτε των συνυπευθύνων εις ολόκληρον, ανεξαρτήτως του ποσοστού συμμετοχής (βαθμού πταίσματος) καθενός στην τέλεση της αδικοπραξίας. Ως εκ τούτου, στο πλαίσιο της δίκης που ανοίγεται με αγωγή αποζημίωσης του ζημιωθέντος δεν μπορεί να προσδιοριστεί ο βαθμός του πταίσματος των συνυπεύθυνων, διότι ο προσδιορισμός αυτός δεν ασκεί επιρροή στην έκβαση της δίκης αυτής. Ο προσδιορισμός του βαθμού του πταίσματος και του μέτρου της μεταξύ των υποχρέων ευθύνης μπορεί να γίνει μόνο στη δίκη επί της αναγωγής κατά των λοιπών υποχρέων αυτού που κατέβαλε ολόκληρη την αποζημίωση (ΣτΕ 3055, 3196, 4740/2014, 21/2015). Εξάλλου, αν ο ζημιωθείς ασκήσει αγωγή αποζημίωσης κατά τις διατάξεις των άρθρων 105 και 106 ΕισΝΑΚ κατά συγκεκριμένου νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ισχυριζόμενος ότι υπέστη ζημία από παράνομη πράξη ή ενέργεια ή παράλειψη οργάνου του εναγόμενου προσώπου, το τελευταίο δεν μπορεί να επικαλεστεί έναντι του ενάγοντος – ζημιωθέντος την ύπαρξη ευθύνης στο πρόσωπο τρίτου μη εναγομένου ως λόγο μείωσης της αποζημίωσης που υποχρεούται να καταβάλει αλλά μόνο ως λόγο άρσης της δικής του ευθύνης στο πλαίσιο άρνησης της αγωγής (πρβ. ΑΠ 2131/2014, 1376/2005, 674/2004, 486/2001 κ.ά.). Εξάλλου, από τις ίδιες ως άνω διατάξεις σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 300 του ΑΚ συνάγεται ότι το δικαστήριο της ουσίας δεν μπορεί να μειώσει το ποσό της αποζημίωσης ή να απαλλάξει τον ζημιώσαντα – εναγόμενο από την υποχρέωση αποζημίωσης του ζημιωθέντος – ενάγοντος, συνεκτιμώντας, εκτός από το συντρέχον πταίσμα του τελευταίου, και το πταίσμα άλλου μη εναγόμενου προσώπου.( βλ ΣτΕ 228/2021).
5. Επειδή, στο άρθρο 75 παρ.ΙΙ στοιχ.16 του ν. 3463/2006 (Α114) «Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων» ορίζεται ότι «II. Οι Δήμοι και οι Κοινότητες ασκούν, σε τοπικό επίπεδο, κρατικού χαρακτήρα αρμοδιότητες, οι οποίες τους έχουν ανατεθεί για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία. Οι αρμοδιότητες αυτές είναι, ειδικότερα, οι ακόλουθες: 1… 2… 3… 4… 5. … 6. …13…16. Η χορήγηση, ανάκληση και αφαίρεση αδειών ίδρυσης και λειτουργίας παιδοτόπων και διάφορων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων, όπως λούνα πάρκ, τσίρκο, πίστες αυτοκινητιδίων, μουσικών συναυλιών και άλλων καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία, καθώς και ο έλεγχος τήρησης των σχετικών διατάξεών της.» και στο άρθρο 81 ορίζεται ότι « Για την εγκατάσταση και λειτουργία θεάτρων, κινηματογράφων και ψυχαγωγικών παιδειών (λούνα-παρκ, πίστες αυτοκινητιδίων, τσίρκο κ.λπ.) απαιτείται άδεια, η οποία χορηγείται από τον δήμαρχο ή τον πρόεδρο της Κοινότητας με τη διαδικασία που προβλέπουν οι διατάξεις του προηγούμενου άρθρου και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις των οικείων διατάξεων που διέπουν αυτά.», στο άρθρο 80 ορίζεται ότι «1. Καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος είναι εκείνα,…2. Για την ίδρυση και λειτουργία των ανωτέρω καταστημάτων απαιτείται άδεια, η οποία χορηγείται από τον δήμαρχο ή τον πρόεδρο της Κοινότητας. Πριν από τη χορήγηση της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας χορηγείται προέγκριση ίδρυσης, η οποία εκδίδεται ύστερα από απόφαση της δημαρχιακής επιτροπής ή του κοινοτικού συμβουλίου, μετά από προέλεγχο του σχετικού αιτήματος του ενδιαφερομένου. Για τον προέλεγχο λαμβάνονται υπόψη ζητήματα που αφορούν τις χρήσεις γης, την προστασία του φυσικού, πολιτιστικού και αρχιτεκτονικού περιβάλλοντος, την προστασία του αιγιαλού και της παραλίας, των δασικών περιοχών, των αρχαιολογικών και ιστορικών τόπων, καθώς και την αισθητική, φυσιογνωμία και τις εν γένει λειτουργίες της πόλης, όπως αυτά ορίζονται από την ισχύουσα νομοθεσία και από τους ειδικότερους όρους και προϋποθέσεις, που τίθενται στις τοπικές κανονιστικές διατάξεις των οικείων δημοτικών και κοινοτικών αρχών. 3. Η προέγκριση ίδρυσης συνίσταται στη δυνατότητα ίδρυσης από τον ενδιαφερόμενο συγκεκριμένου καταστήματος, χορηγείται μέσα σε αποκλειστική προθεσμία ενός (1) μήνα από την κατάθεση της αίτησης και αποτελεί προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας έναρξης επιτηδεύματος από την αρμόδια Δ.Ο.Υ.. Για την ανωτέρω προέγκριση ο ενδιαφερόμενος καταθέτει αίτηση στον οικείο Δήμο ή Κοινότητα, στην οποία δηλώνει το είδος του καταστήματος και τις προσφερόμενες υπηρεσίες, την τοποθεσία στην οποία πρόκειται να λειτουργήσει, επισυνάπτοντας διάγραμμα της περιοχής στο οποίο σημειώνεται η ακριβής θέση του καταστήματος, καθώς και το προβλεπόμενο παράβολο. Μετά τη χορήγηση της προέγκρισης ίδρυσης, ο ενδιαφερόμενος οφείλει να προσκομίσει στον οικείο Δήμο ή Κοινότητα όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που προβλέπονται από τις οικείες διατάξεις για το κατάστημα που επιθυμεί να λειτουργήσει, τα οποία θα του τα υποδείξει η αρμόδια υπηρεσία, προκειμένου να χορηγηθεί η άδεια ίδρυσης και λειτουργίας. Η αρμόδια υπηρεσία του Δήμου ή της Κοινότητας οφείλει, ευθύς ως συμπληρωθεί ο φάκελος, να προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες προς όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες, για τον υγειονομικό έλεγχο, τον έλεγχο πυρόσβεσης κ.λπ., οι οποίες οφείλουν μέσα σε πενήντα (50) ημέρες να έχουν προβεί σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες. Η άδεια ίδρυσης και λειτουργίας εκδίδεται μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες αφότου ολοκληρωθεί η ανωτέρω διαδικασία και εφόσον πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις. Σε αντίθετη περίπτωση, ανακαλείται η απόφαση προ-έγκρισης ίδρυσης. Το κατάστημα λειτουργεί νόμιμα από το χρόνο χορήγησης της οριστικής άδειας ίδρυσης και λειτουργίας….6. Για την ανάκληση ή την οριστική αφαίρεση της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας των καταστημάτων της παραγράφου 1, αρμόδιοι είναι η δημαρχιακή επιτροπή ή το κοινοτικό συμβούλιο, οι οποίοι οφείλουν μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από τη συνδρομή των προϋποθέσεων να λάβουν τη σχετική απόφαση. Κατ` εξαίρεση για την προσωρινή αφαίρεση της άδειας λειτουργίας ενός καταστήματος, όπως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία, καθώς και για την παροχή της εντολής προς σφράγιση αυτών, αρμόδιος είναι ο δήμαρχος ή ο πρόεδρος Κοινότητας, ο οποίος οφείλει εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη συνδρομή των προϋποθέσεων να λάβει τη σχετική απόφαση. Το ίδιο όργανο, εντός της αυτής προθεσμίας, παρέχει την εντολή για τη σφράγιση των καταστημάτων που λειτουργούν χωρίς άδεια.» ενώ στο άρθρο 192 «1. Η εκμίσθωση ακινήτων των Δήμων και των Κοινοτήτων γίνεται με δημοπρασία. Αν η δημοπρασία δεν φέρει αποτέλεσμα, επαναλαμβάνεται. Αν και η δεύτερη δημοπρασία δεν φέρει αποτέλεσμα, η εκμίσθωση μπορεί να γίνει με απευθείας συμφωνία, της οποίας τους όρους καθορίζει το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο. 2. Το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο μπορεί με απόφασή του να εκμισθώνει, χωρίς δημοπρασία, για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους τρεις (3) μήνες, θέατρα και κινηματοθέατρα ή άλλους χώρους, για επιστημονικούς και καλλιτεχνικούς σκοπούς, αφού το συμβούλιο εκτιμήσει την ποιότητα των εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν.».
6. Επειδή, το άρθρο 1 του ν. 2323/1995 «Υπαίθριο εμπόριο και άλλες διατάξεις» (Α΄ 145), όπως είχε τροποποιηθεί με το άρθρο 1 του ν. 3190/2003 (Α΄ 249), όριζε ότι « 1. Υπαίθριο εμπόριο, στάσιμο ή πλανόδιο, συνιστά η άσκηση εμπορικής δραστηριότητας σε μη στεγασμένο χώρο και μη δυνάμενο να χαρακτηρισθεί ως επαγγελματική στέγη … Ως μη στεγασμένοι χώροι, για την εφαρμογή του παρόντος νόμου, θεωρούνται και αι εγκαταστάσεις που φέρουν μόνο στέγαστρο ή ακόμα και περίφραγμα, που δεν αποτελεί μόνιμη κατασκευή, όπως τα λούνα παρκ, οι πίστες αυτοκινητιδίων, τα τσίρκο, οι καντίνες και άλλες παρεμφερείς εγκαταστάσεις. … 5. Η άσκηση του υπαίθριου στάσιμου εμπορίου επιτρέπεται μέσα σε: α. καθορισμένους και οριοθετημένους από τους δήμους και κοινότητες χώρους της δικαιοδοσίας του και β. ιδιωτικούς χώρους. 6. Για την άσκηση υπαίθριου στάσιμου εμπορίου σε συγκεκριμένο χώρο απαιτείται άδεια η οποία χορηγείται από τον δήμαρχο ή τον πρόεδρο της κοινότητας, ύστερα από απόφαση του οικείου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου. … 11. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Ανάπτυξης, … καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης και ανάκλησης αδειών στάσιμου ή πλανόδιου εμπορίου, καντινών, κάθε φύσεως ψυχαγωγικών παιχνιδιών, λούνα παρκ, πίστας αυτοκινητιδίων, τσίρκο, μουσικών συναυλιών, επιδείξεων και άλλων καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, …, ο χρόνος ισχύος της άδειας και κάθε σχετικό θέμα για την εφαρμογή του νόμου αυτού. 12. Για τη χωροθέτηση ορισμένων χαρακτηριστικών ή μεγάλων δραστηριοτήτων, που επηρεάζουν τη λειτουργία, τη φυσιογνωμία και την ταυτότητα της πόλης, απαιτείται σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων.», στο άρθρο 5 ορίζεται ότι « 1. Με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 2, στους παραβάτες των διατάξεων του νόμου αυτού για το υπαίθριο εμπόριο (πλανόδιο και στάσιμο) επιβάλλεται πρόστιμο από 150 έως 2.000 ευρώ, ανάλογα με τη βαρύτητα και τη συχνότητα της παράβασης. Το πρόστιμο επιβάλλεται με απόφαση του δημάρχου, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του οικείου δημοτικού συμβουλίου. Σε περίπτωση τρίτης και εφεξής παράβασης, το πρόστιμο διπλασιάζεται .Σε περίπτωση περαιτέρω επαναλαμβανόμενων παραβάσεων ο δήμαρχος μπορεί με απόφασή του να ανακαλεί προσωρινώς ή οριστικώς την άδεια, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του οικείου δημοτικού συμβουλίου και μετά από γνώμη της επιτροπής ή των φορέων που αναφέρονται στην παράγραφο 8 του άρθρου 1, κατά περίπτωση. Η απόφαση των παραπάνω οργάνων περί επιβολής ή μη προστίμου ή ανάκλησης της άδειας εκδίδεται μέσα σε τριάντα ημέρες από τη βεβαίωση της παράβασης από τα αρμόδια κατά τον παρόντα νόμο ελεγκτικά όργανα. 2. .. 7. Με την επιφύλαξη όσων ορίζονται στην παρ. 6, ο έλεγχος των παραβάσεων των διατάξεων του νόμου αυτού, σχετικά με το υπαίθριο εμπόριο, διενεργείται από τα Κλιμάκια Ελέγχου, που προβλέπονται στο άρθρο 7α και τα όργανα της Δημοτικής Αστυνομίας. Αν δεν υπάρχει ή δεν επαρκεί η Δημοτική Αστυνομία, ο έλεγχος διενεργείται από τα όργανα της ΕΛ.ΑΣ., σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 159 έως 161 του Π.Δ. 141/1991 (ΦΕΚ 58 Α), εφόσον τούτο κριθεί απαραίτητο από τον αρμόδιο Νομάρχη ή Δήμαρχο, κατά περίπτωση.». Κατ’ εξουσιοδότηση της ως άνω διάταξης της παρ. 11 του άρθρου 1 του ν. 2323/1995 εκδόθηκε το π.δ. 12/2005 «Ρύθμιση υπαίθριου εμπορίου (στάσιμου και πλανόδιου)» (Α΄ 10), το οποίο ορίζει στο άρθρο 1, στη μεν παρ. 1 ότι «Οι άδειες άσκησης υπαίθριου εμπορίου (στασίμου ή πλανόδιου) χορηγούνται μόνο σε φυσικά πρόσωπα. Κατ’ εξαίρεση, εφόσον πρόκειται για επιχειρήσεις σχετικές με ψυχαγωγικά παιχνίδια (λούνα-παρκ, πίστες αυτοκινητιδίων, τσίρκο και άλλες παρεμφερείς δραστηριότητες) οι σχετικές άδειες μπορούν να χορηγούνται σε νομικά πρόσωπα, εφόσον οι απαιτούμενες προϋποθέσεις συντρέχουν στο πρόσωπο του νομίμου εκπροσώπου τους. … », στη δε παρ. 3 ότι «Οι άδειες άσκησης υπαίθριου στασίμου εμπορίου χορηγούνται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 1 παραγ. 6, 7, 8 και 9 του Ν. 2323/1995. … ». Στο άρθρο 2 του ίδιου διατάγματος απαριθμούνται τα γενικώς απαιτούμενα για τη χορήγηση άδειας υπαίθριου στάσιμου εμπορίου δικαιολογητικά, ενώ στο άρθρο 6 του κεφαλαίου Ε΄ (Κινητές καντίνες, ψυχαγωγικά παιχνίδια και άλλες παρεμφερείς δραστηριότητες), στην παρ. 3, απαριθμούνται τα δικαιολογητικά, τα οποία απαιτούνται «πλέον των προβλεπομένων από τις διατάξεις Νόμων και πλέον των αναφερομένων στο άρθρο 2 του παρόντος» για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας «κάθε φύσεως ψυχαγωγικών παιχνιδιών, λούναπαρκ, πίστας αυτοκινητιδίων, τσίρκο, μουσικών συναυλιών, επιδείξεων και άλλων καλλιτεχνικών εκδηλώσεων», στο άρθρο 6 «1.. 2. .. 3. Για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας κάθε φύσεως ψυχαγωγικών παιχνιδιών, λούνα πάρκ, πίστας αυτοκινητιδίων, τσίρκο, μουσικών συναυλιών, επιδείξεων και άλλων καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, απαιτούνται πλέον των προβλεπομένων από τις διατάξεις Νόμων και πλέον των αναφερομένων στο άρθρο 2 του παρόντος κατά περίπτωση τα παρακάτω δικαιολογητικά: α) .., β) γνωμάτευση του Συμβουλίου «περί θεάτρων και κινηματογράφων», αν πρόκειται για λούνα παρκ, τσίρκο, συναυλίες, πίστες αυτοκινητιδίων, επιδείξεις (όπως το ελαστικό σάλτο) και λοιπές παρεμφερείς εγκαταστάσεις και δραστηριότητες, για την καταλληλότητα των χώρων εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, γ) βεβαίωση μηχανικού διπλωματούχου ανώτατης σχολής για την καλή εγκατάσταση και λειτουργία των παιχνιδιών, δ) βεβαίωση ηλεκτρολόγου μηχανικού ανώτατης σχολής, περί της ασφάλειας των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, ε) βεβαίωση διπλωματούχου χημικού ανώτατης σχολής για την επικινδυνότητα των τυχόν χρησιμοποιουμένων αερίων ή άλλων υλών, στ) άδεια του Υπουργείου Ανάπτυξης (Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας) για μηχανολογικές εγκαταστάσεις άνω των 10 ή 15 ίππων κατά τις διατάξεις του Α.Ν. 207/1967 (Α΄ 216), ζ) .., η) βεβαίωση της ΔΕΗ και ΟΤΕ για την ασφάλεια των εγκαταστάσεων στην περιοχή που πρόκειται να γίνει πτήση ή ανύψωση. 4. Ο χρόνος άσκησης υπαίθριου πλανόδιου εμπορίου σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου σε ένα συγκεκριμένο χώρο δεν δύναται να υπερβαίνει δύο (2) συνεχόμενους μήνες. Σε αντίθετη περίπτωση θεωρείται ότι υπάρχει άσκηση υπαίθρου στάσιμου εμπορίου και εφαρμόζονται οι αντίστοιχες διατάξεις.». Στη συνέχεια, το άρθρο 1 του ν. 2323/1995, όπως είχε, κατά τα ανωτέρω, τροποποιηθεί, αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του ν. 3377/2005 (Α΄ 202), ως εξής : « 1. Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου, υπαίθριο εμπόριο, πλανόδιο ή στάσιμο, νοείται η άσκηση εμπορικής δραστηριότητας σε χώρο ακάλυπτο, που δεν χαρακτηρίζεται ως επαγγελματική στέγη σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 34/1995 (ΦΕΚ 30 Α). Ακάλυπτοι χώροι νοούνται και οι εγκαταστάσεις που φέρουν μόνο στέγαστρο ή και περίφραγμα, τα οποία δεν αποτελούν μόνιμη κατασκευή. … 5. Υπαίθριο στάσιμο εμπόριο νοείται κάθε μορφή άσκησης υπαίθριου εμπορίου που δεν αποτελεί πλανόδιο εμπόριο κατά την έννοια της παραγράφου 2. Για την άσκηση υπαίθριου στάσιμου εμπορίου απαιτείται η κατοχή άδειας. Η άδεια χορηγείται από το αρμόδιο, κατά τόπο, δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο, κατά περίπτωση. … 11. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Υπουργού Ανάπτυξης, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης, ανανέωσης, ανάκλησης και τροποποίησης των αδειών άσκησης υπαίθριου εμπορίου, πλανόδιου και στάσιμου, … η διαδικασία διαπίστωσης της συνδρομής των κριτηρίων στα πρόσωπα των κατηγοριών που αναφέρονται στην παράγραφο 9 και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια. 12. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Πολιτισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης, καθορίζονται οι ειδικοί όροι και οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση, ανανέωση και ανάκληση των αδειών άσκησης δραστηριότητας υπαίθριου εμπορίου με ψυχαγωγικό, καλλιτεχνικό ή εκπαιδευτικό αντικείμενο, οι δικαιούχοι των αδειών αυτών, … και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια. Για τη χωροθέτηση των ανωτέρω δραστηριοτήτων, από τα χαρακτηριστικά και το μέγεθος των οποίων επηρεάζεται η λειτουργία, η φυσιογνωμία και η ταυτότητα της πόλης, απαιτείται σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων». Κατ’ εξουσιοδότηση της ως άνω παραγράφου 11 του άρθρου 1 του ν. 2323/1995, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε, κατά τα προεκτεθέντα, με το άρθρο 1 του ν. 3377/2005, εκδόθηκε το π.δ. 254/2005 «Ρύθμιση υπαίθριου εμπορίου (πλανόδιου και στάσιμου)» (Α΄ 307), το οποίο ρυθμίζει αναλυτικά τις προϋποθέσεις και δικαιολογητικά για τη χορήγηση άδειας υπαίθριου εμπορίου πλανόδιου ή στάσιμου (άρθρο 1), τα στοιχεία αυτής (άρθρο 3) και τα της ανανέωσης, ανάκλησης και τροποποίησης αυτής (άρθρο 5), τα της λειτουργίας πλανόδιων η στάσιμων κινητών καντινών (άρθρο 2), τα της προσωρινής ή μόνιμης αναπλήρωσης δικαιούχου αδείας υπαιθρίου εμπορίου (άρθρο 4) και τα της έκδοσης άδειας άσκησης υπαίθριου εμπορίου σε παραγωγούς (άρθρο 6), ορίζει δε στο άρθρο 8 ότι «Από την έναρξη ισχύος του Διατάγματος αυτού καταργούνται οι διατάξεις του π.δ. 12/2005 (Α΄ 10) και κάθε άλλη διάταξη που αντίκειται στο παρόν. … ». Εξάλλου, στο άρθρο 29 παρ. 1 του ίδιου ν. 3377/2005 ορίζεται ότι «Μέχρι την έκδοση των προεδρικών διαταγμάτων που προβλέπονται στις παραγράφους 11, 12 και 13 των άρθρων 1 και 4 αντιστοίχως του παρόντος νόμου, εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων 12/2005 (ΦΕΚ 10 Α΄) και 58/2005 (ΦΕΚ 87 Α΄) και οι διατάξεις που εκδόθηκαν κατ’ εξουσιοδότηση του ν. 2323/1995, κατά το μέρος που δεν έρχονται σε αντίθεση με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. … ».
7. Επειδή, στο άρθρο 81 του ν.4172/2013 ορίζεται ότι «4. Αρμοδιότητες που έχουν ανατεθεί με διατάξεις νόμων ή κανονιστικών πράξεων στη δημοτική αστυνομία ασκούνται από τις 23.9.2013 από την Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ.)… Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου μπορεί να καθορίζεται η παράλληλη άσκηση μίας ή περισσοτέρων εκ των ανωτέρω αρμοδιοτήτων από υπαλλήλους του δήμου, κατόπιν ορισμού αυτών με απόφαση του δημάρχου. Με την ίδια απόφαση του δημοτικού συμβουλίου δύναται να καθορίζεται επίσης ο αριθμός των αναγκαίων υπαλλήλων, η διάρκεια άσκησης της αρμοδιότητας, οι ώρες απασχόλησης των υπαλλήλων, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια αναφορικά με την άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών.».
8. Επειδή, από την επανεξέταση των στοιχείων της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Στις 27.4.2014 και περί ώρα 16.00, οι δύο πρώτοι εφεσίβλητοι και τα ανήλικα τέκνα αυτών, … …, γιος της πρώτης εφεσίβλητης και η …– … …, τρίτη εφεσίβλητη και κόρη των δύο πρώτων εφεσίβλητων, επισκέφθηκαν το υπαίθριο λούνα-παρκ, που βρισκόταν εγκατεστημένο σε κοινόχρηστο χώρο, ιδιοκτησίας του Δήμου Ελληνικού – Αργυρούπολης, επιφάνειας 700 τ.μ. στο πάρκο …. Αφού αγόρασαν το εισιτήριο εισόδου, κατευθύνθηκαν προς το παιχνίδι με τον φουσκωτό κύλινδρο, που επέπλεε σε φουσκωτή πισίνα. Με την βοήθεια ενός εργαζομένου στο λούναπαρκ, τα παιδιά, αφού έβγαλαν τα παπούτσια τους εισήλθαν και τα δύο μαζί στον χρωματιστό πλαστικό κύλινδρο, που επέπλεε στην πισίνα. Λίγα δευτερόλεπτα μετά την είσοδο των παιδιών στο φουσκωτό κύλινδρο, λόγω ενός δυνατού ρεύματος αέρα, ο φουσκωτός κύλινδρος ανυψώθηκε σε ύψος αρκετών μέτρων και μετακινήθηκε οριζόντια και στη συνέχεια καθοδικά, με αποτέλεσμα να χτυπήσει στα μεταλλικά κιγκλιδώματα άλλου παιχνιδιού που βρισκόταν δίπλα (καρουζέλ με περιστρεφόμενες κούνιες) και να προσγειωθεί στη βάση του περιστρεφόμενου παιχνιδιού, στο έδαφος, όπου υπήρχαν διάσπαρτα αδρανή και μη υλικά με αποτέλεσμα, εξαιτίας της πρόσκρουσης στα μεταλλικά κιγκλιδώματα και της πτώσης στο έδαφος ο … … να υποστεί σοβαρές κακώσεις κεφαλής, θώρακος και κοιλίας εξαιτίας των οποίων επήλθε ο θάνατός του και η αδελφή του, τρίτη εφεσίβλητη, να υποστεί πνευμονικές αιμορραγικές θλάσεις στο παρέγχυμα αμφότερων των πνευμόνων και εκχυμώσεις στα κάτω άκρα. Ακολούθως, κλήθηκε το ΕΚΑΒ και ο ανωτέρω μεταφέρθηκε άσφυγμος και απνοϊκός στο Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Αγία Σοφία, όπου έγινε προσπάθεια ανάνηψης για πενήντα λεπτά περίπου δίχως να επανέλθει. Η τρίτη εφεσίβλητη επίσης προσήχθη στο ΤΕΠ του ιδίου Νοσοκομείου, έχοντας τις αισθήσεις της, σε σοβαρή κατάσταση με πολλαπλές πνευμονικές θλάσεις σε αμφότερους τους δύο πνεύμονες και εισήχθη στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, όπου νοσηλεύτηκε έως και τις 29.4.2014 και, στη συνέχεια, στις 30.4.2014, μεταφέρθηκε σε θάλαμο νοσηλείας, όπου νοσηλεύτηκε έως και τις 2.5.2014. Κατά την έξοδό της από το Νοσοκομείο δόθηκαν οδηγίες για νοσηλεία και αποχή από τις δραστηριότητές της για χρονικό διάστημα τριών εβδομάδων, με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει επιπλοκή ή υστερογενής βλάβη. Ακολούθως, οι εφεσίβλητοι άσκησαν την από 23.4.2019 αγωγή τους κατά του ήδη εκκαλούντος, όπως αυτή συμπληρώνεται με τα νομίμως κατατεθέντα υπομνήματα, ισχυριζόμενοι ότι αποκλειστικός υπαίτιος για το προεκτεθέν ατύχημα ήταν ο εκκαλούν Δήμος. Ειδικότερα, προέβαλαν ότι α) ο παραχωρηθείς από τον εκκαλούντα χώρος, δεν πληρούσε τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για την εγκατάσταση λούνα παρκ, καθώς ο χώρος που παραχωρήθηκε για την εγκατάσταση και λειτουργία του λούνα παρκ με βάση το ΠΔ 6.5.2011 (ΦΕΚ ΑΑΠ 120 3.6.2011) «Τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου του Δήμου Ελληνικού – Αργυρούπολης (Ν. Αττικής)» προβλεπόταν για την ανέγερση τριών κτισμάτων για τη λειτουργία συλλόγων, και όχι για την εγκατάσταση και λειτουργία λούναπαρκ, β) ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε για την εκμίσθωση του χώρου με απευθείας ανάθεση σύμφωνα με το άρθρο 192 παρ.2 του ΚΔΚ, ήταν παράνομη, γ)ότι η εγκατάσταση και λειτουργία του εν λόγω Λούνα Παρκ αντίκειτο στις διατάξεις της ΚΥΑ 7034/1298/00 (ΦΕΚ Β 368), περί τήρησης ελαχίστων αποστάσεων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων. Περαιτέρω, ισχυρίστηκαν ότι ο χώρος εκμισθώθηκε από τον εκκαλούντα, για την εγκατάσταση και λειτουργία λούνα παρκ, δίχως ωστόσο να προηγηθεί ή τουλάχιστον να έχει ξεκινήσει η διαδικασία αδειοδότησης και νόμιμης λειτουργία του εν λόγω Λούνα Παρκ, όπως αυτή περιγράφεται από το άρθρο 80 του ΚΔΚ και το ν. 2323/1995. Ακολούθως, και παρά την έλλειψη άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας του εν λόγω λούνα παρκ, ο εκκαλών Δήμος παρέλειψε και δεν προέβη σε καμία ενέργεια ελέγχου για τη νόμιμη λειτουργία της επιχείρησης και ακολούθως σφράγισης αυτής και άμεσης διακοπής λειτουργίας της, λόγω της έλλειψης άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας. Περαιτέρω, ακόμα και μετά τη λήξη της σύμβασης εκμίσθωσης στις 14.12.2013 (ημερομηνία λήξης της συμβατικής διάρκειας της μίσθωσης), ή στις 14.2.2014 (ημερομηνία παράτασης της διάρκειας της μίσθωσης κατόπιν αιτήματος), ο εκκαλών δεν προέβη σε αποβολή της επιχείρησης λειτουργίας λούνα παρκ, από την αυθαίρετη κατάληψη κοινόχρηστου χώρου, ούτε όμως και μετά την υπ’ αριθμ. …/18.3.2014 έκθεση ελέγχου του Γραφείου Μισθώσεων Ακινήτων της Δ/νσης Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου. Κατόπιν τούτων, οι εκκαλούντες υποστήριξαν ότι οι προεκτεθείσες πράξεις και παραλείψεις των οργάνων του εκκαλούντος ήταν παράνομες κατά την έννοια των άρθρων 105 και 106 του ΕισΝΑΚ και συνδέονται αιτιωδώς με το επελθόν δυστύχημα του θανάτου του υιού της πρώτης εφεσίβλητης και του βαρύτατου τραυματισμού της τρίτης εφεσίβλητης, υπό την έννοια ότι αν ο εκκαλών είχε ενεργήσει νομίμως, τηρώντας όλες τις νόμιμες διαδικασίες παραχώρησης του χώρου, αδειοδότησης της δραστηριότητας του Λούνα Παρκ και ελέγχου της λειτουργίας αυτού, δεν θα είχε επέλθει ο θάνατος του υιού αδελφού αυτών και ο βαρύτατος τραυματισμός της τρίτης . Συνεπώς, για τους προαναφερθέντες λόγους ζήτησαν να αναγνωριστεί η υποχρέωση του εκκαλούντος νομικού προσώπου να καταβάλει στην πρώτη εφεσίβλητη το ποσό των 500.000, στον δεύτερο εφεσίβλητο το ποσό των 100.000 ευρώ και για λογαριασμό του τότε ανήλικου τέκνου των παραπάνω και ήδη τρίτης εφεσίβλητης το ποσό των 200.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη, που οι ανωτέρω ατομικώς και για λογαριασμό της ανήλικης κόρης τους ισχυρίζονται ότι υπέστησαν εξαιτίας του θανάτου του … …, ο οποίος οφείλεται, κατά τα προβαλλόμενα, σε παράνομες πράξεις και παραλείψεις του εναγόμενου Δήμου. Περαιτέρω, οι εφεσίβλητοι ζήτησαν, για λογαριασμό της ανήλικης κόρης τους … … …, να αναγνωριστεί η υποχρέωση του εναγομένου να τους καταβάλει το ποσό των 50.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που η τελευταία υπέστη, εξαιτίας του βαρύτατου τραυματισμού της, που οφείλεται στις παράνομες πράξεις και παραλείψεις του εναγόμενου Δήμου, όπως αυτές περιγράφηκαν ανωτέρω. Προς απόδειξη των ισχυρισμών τους οι ενάγοντες προσκόμισαν μεταξύ άλλων: α) την υπ’ αριθμ. πρωτ. …/30.4.2014 ιατροδικαστική έκθεση νεκροψίας – νεκροτομής της Ιατροδικαστή … …, σύμφωνα με την οποία ως αιτία θανάτου αναφέρεται «ο θάνατος του … … επήλθε συνεπεία κακώσεων κεφαλής, θώρακος και κοιλίας-αναφερόμενο ατύχημα σε θεματικό πάρκο (λούνα-παρκ).», β) την υπ’ αριθμ. …/21.5.2014 ιατρική γνωμάτευση του Συντονιστή Διευθυντή της Α/Χειρουργικής Κλινικής του ΓΝ Παίδων Αθηνών «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ» σύμφωνα με την οποία «η ασθενής … … – … του … με ημ. γέννησης 16.1.2005 μεταφέρθηκε στη Α Παιδοχειρουργική Κλινική στις 30.4.2014 από τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), όπου παρέμεινε για αποθεραπεία μέχρι τις 02/05/2014 όπου εξήλθε.», γ) την υπ’ αριθμ. πρωτ. …/28.1.2014 αίτηση της εταιρείας «… ΕΠΕ», με την οποία ζητούσε την «παραχώρηση χώρου για εγκατάσταση και λειτουργία ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων για περιστασιακή χρήση», δ) την υπ’ αριθμ. πρωτ. …/30.1.2014 αίτηση της εταιρείας «… ΕΠΕ», με την οποία ζητούσε «άδεια υπαίθριου εμπορίου ψυχαγωγικής δραστηριότητας», ε) αντίγραφο διπλοτύπου είσπραξης μισθωμάτων για χρήση χώρου επιφ.700 τμ. στο πάρκο … Ελληνικό για το διάστημα από 15.1.2014-14.2.2014, από την εταιρεία «… ΕΠΕ», στ) το υπ’ αριθμ. …/28.4.2014 έγγραφο του Δήμου Ελληνικού – Αργυρούπολης, στο οποίο αναγράφεται ότι η υπ’ αριθμ. …/28.1.2014 αίτηση της εταιρείας «… ΕΠΕ», με την οποία ζητούσε την «παραχώρηση χώρου για εγκατάσταση και λειτουργία ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων για περιστασιακή χρήση», δεν εξετάστηκε λόγω αοριστίας και η υπ’ αριθμ. πρωτ. …/30.1.2014 αίτηση της εταιρείας «… ΕΠΕ», με την οποία ζητούσε «άδεια υπαίθριου εμπορίου ψυχαγωγικής δραστηριότητας» δεν εξετάστηκε λόγω αοριστίας και έλλειψης δικαιολογητικών, ζ) το με αριθμό πρωτοκόλλου εισερχομένων εγγράφων του Δήμου Ελληνικού Αργυρούπολης …/30.8.2013 έγγραφο με θέμα «Αδειοδότηση ΛΟΥΝΑ ΠΑΡΚ» και κοινοποιείται το υπ’ αριθμ. Κ1-1372/8.7.2013 έγγραφο του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας στο οποίο αναφέρεται το νομοθετικό πλαίσιο που ρυθμίζει την άσκηση του υπαίθριου εμπορίου με ψυχαγωγικό αντικείμενο (Λούνα Παρκ), ιδ) το υπ’ αριθμ. πρωτ. 59685/48772/2.12.2013 έγγραφο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής απευθυνόμενο στο Δήμο Ελληνικού Αργυρούπολης, με το οποίο ζητήθηκε να αποσταλεί συμπληρωματικά η υπ’ αριθμ. 267/2013 απόφαση του Δ.Σ. περί καθορισμού χώρων άσκησης δραστηριοτήτων υπαίθριου εμπορίου, (ενώ στο ίδιο έγγραφο αναφέρεται ότι για τη λειτουργία Λούνα Παρκ εφαρμόζονται οι διαδικασίες αδειοδότησης που περιγράφονται στο υπ’ αριθμ. πρωτ. Κ1-1372/8.7.2013 έγγραφο του Υπουργείου Ανάπτυξης που έχει αποσταλεί στους Δήμους με το υπ’ αριθμ. 45057/37007/2013 έγγραφο της ιδίας Υπηρεσίας) προκειμένου να καταστεί εφικτός ο έλεγχος νομιμότητας της υπ’ αριθμ. 299/2012 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, που αφορά την εκμίσθωση χώρου στο πάρκο … για προσωρινή λειτουργία Λούνα Παρκ, επισημαίνοντας ότι για τη λειτουργία Λούνα Παρκ εφαρμόζονται οι διαδικασίες αδειοδότησης που περιγράφονται στο υπ’ αριθμ. Κ1-1372/8.7.2013 έγγραφο του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, ιε)αντίγραφο του αποσπάσματος έκθεσης επιθεώρησης ελέγχου στο Δήμο Αργυρούπολης Ελληνικού με αντικείμενο επιθεώρησης- ελέγχου με αντικείμενο επιθεώρησης «την εξέταση τήρησης της νομιμότητας λειτουργίας του Λούνα Παρκ που βρίσκεται στο πάρκο …, στη συμβολή των οδών … και …» και στην οποία αναγράφεται ότι «σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 10038/18.3.2014 έκθεση ελέγχου του Γραφείου Μισθώσεων Ακινήτων της Δ/νσης Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου «σε έλεγχο που διενεργήθηκε στις 15.3.2014 ημέρα Σάββατο από την υπογραφόμενη υπάλληλο της οικονομικής υπηρεσίας του Δήμου, διαπιστώθηκε ότι στο χώρο που εκμίσθωσε ο Δήμος στην εταιρεία «… ΕΠΕ» για την εγκατάσταση και λειτουργία Λούνα Παρκ, σε χώρο επιφάνειας 700 τ.μ. στο πάρκο … και … εξακολουθεί να γίνεται χρήση του χώρου, παρά το γεγονός της λήξεως της σύμβασης μίσθωσης». Για το λόγο αυτό επιβλήθηκε αποζημίωση χρήσης ακινήτου για το χρονικό διάστημα 15.2.2014-14.3.2014 ύψους ενός μηνιαίου μισθώματος (1400 ευρώ)», και ιστ) αντίγραφο της υπ’ αριθμ. 454/2021 απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση ακύρωσης του δημάρχου, του εναγόμενου Δήμου, κατά της απόφασης του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης με την οποία επιβλήθηκε στον Δήμαρχο, η πειθαρχική ποινή της αργίας πέντε μηνών, για το πειθαρχικό παράπτωμα της σοβαρής παράβαση καθήκοντος από βαριά αμέλεια, που διέπραξε κατά το χρόνο που υπηρετούσε ως Δήμαρχος του εναγόμενου Δήμου. Ακολούθως, ο εκκαλών Δήμος με την έκθεση απόψεών του ισχυρίστηκε ότι δεν φέρει ευθύνη για το τραγικό συμβάν. Ειδικότερα, ανέφερε ότι λόγω του δαιδαλώδους νομικού πλαισίου, εφάρμοσε τη διάταξη του άρθρου 192 παρ.2 του ΚΔΚ, ερμηνεύοντας εσφαλμένα την έννοια του νόμου «καλλιτεχνικούς σκοπούς», θεωρώντας ότι και η δραστηριότητα του Λούνα Παρκ εμπίπτει στην έννοια αυτή, γεγονός που ενισχύθηκε και από τις προηγούμενες υπ’ αριθμ. 302/2011 και 79/2012 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, με τις οποίες είχε εγκριθεί για τα προηγούμενα δύο χρόνια (2011 και 2012) η εκμίσθωση Δημοτικού χώρου στην ίδια εταιρεία, ενώ η προαναφερόμενη υπ’ αριθμ. 302/2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου, είχε θεωρηθεί νόμιμη με την υπ’ αριθμ. 45239/42067/12.1.2012 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής. Περαιτέρω, υποστήριξε ότι στο με ημερομηνία 15.11.2013 μισθωτήριο συμβόλαιο που είχε συνάψει ο ίδιος με την μισθώτρια εταιρεία που εγκατέστησε το Λούνα Παρκ, ορίζεται στο άρθρο 8 ότι η αντισυμβαλλόμενη δεν μπορεί να προβαίνει σε οποιαδήποτε μεταβολή ή τροποποίηση του χώρου ενώ στο άρθρο 9 ορίζεται ότι η εταιρεία οφείλει να διατηρεί το χώρο καθαρό και να χρησιμοποιεί αυτόν κατά τρόπο που δεν θίγει την υγεία, εργασία, ασφάλεια. Μετά τη λήξη του μισθωτηρίου συμβολαίου, κατά τους ισχυρισμούς του, υπήρχε η εύλογη πεποίθηση ότι αυτή θα αποχωρήσει, ενώ ο Δήμος δεν είχε ελεγκτικούς μηχανισμούς, προκειμένου να διαπιστώσει την αποχώρηση της εταιρείας από τον εκμισθούμενο χώρο, καθώς η Ελληνική Αστυνομία, στην οποία είχε μεταφερθεί η αρμοδιότητα ελέγχου δεν προέβη στον απαραίτητο έλεγχο, από τη λήξη της μίσθωσης έως την ημέρα του ατυχήματος. Επιπλέον ισχυρίστηκε ότι, αμέσως μετά το τραγικό συμβάν οπότε και διενεργήθηκε έλεγχος από την Αστυνομία, όπου διαπιστώθηκε η λειτουργία του λούνα παρκ χωρίς άδεια, διετάχθη η σφράγιση του χώρου από τον Δήμαρχο του εναγομένου με το υπ’ αριθμ. πρωτ. …/2.5.2014 έγγραφο ειδοποίησης σφράγισης καταστήματος χωρίς άδεια. Επομένως, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του εκκαλούντος αποκλειστική υπεύθυνη για το τραγικό συμβάν ήταν η εκμισθώτρια εταιρεία, καθώς αυτή δεν είχε λάβει τα απαραίτητα μέτρα προστασίας κατά την εγκατάσταση και λειτουργία του λούνα-πάρκ κατά ρητή παράβαση του άρθρου 7 και 9 του μισθωτηρίου συμβολαίου. Περαιτέρω, ο εκκαλών ισχυρίστηκε ότι η εκμισθώτρια εταιρεία τον παραπλάνησε ως προς τη χρήση του μισθίου μετά την λήξη της τρίμηνης – συμβατικής διάρκειας της μίσθωσης, καθώς θεώρησε ότι έπαυσε της λειτουργία του Λούνα Παρκ αποχωρώντας από τον εκμισθωμένο χώρο και για το λόγο αυτό δεν κατέβαλε μίσθωμα ή αποζημίωση χρήσης μετά τη λήξη της μίσθωσης και έως την ημέρα του ατυχήματος. Επομένως, κατά τους ισχυρισμούς του ανάμεσα στις ενέργειες του Δήμου και στο τραγικό συμβάν ελλείπει ο αιτιώδης σύνδεσμος. Ενώ, ακόμα και αν ήθελε θεωρηθεί ότι ο Δήμος υπέχει αντικειμενική ευθύνη, τότε η αποζημίωση θα πρέπει να είναι εύλογη και να μην παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας.
9. Επειδή το πρωτόδικο δικαστήριο έλαβε υπόψη ότι α) η εταιρεία «… ΕΠΕ» υπέβαλε την υπ’ αριθμ. …/10.10.2013 αίτηση για την παραχώρηση χώρου στην πλατεία … για την εγκατάσταση και λειτουργία Λούνα Παρκ, β) ο εκκαλών Δήμος, δίχως να εξετάσει εάν η εν λόγω εταιρεία είχε προμηθευτεί την απαιτούμενη άδεια ίδρυσης και λειτουργίας Λούνα Παρκ, προέβη κατόπιν της υπ’ αριθμ. 299/30.10.2013 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, στη σύναψη ιδιωτικού συμφωνητικού εκμίσθωσης του προαναφερόμενου χώρου, για την εγκατάσταση και λειτουργία Λούνα Παρκ, διάρκειας από 15.11.2013-14.12.2013 (1μήνα) με δυνατότητα παράτασης της μίσθωσης, ύστερα από αίτημα της μισθώτριας εταιρείας, για χρόνο που δεν θα υπερέβαινε τους δυο μήνες, σύμφωνα με το άρθρο 192 παρ. 2 του ΚΔΚ, γ) σε εκτέλεση της σύμβασης αυτής, ο εκκαλών Δήμος εξακολουθούσε να εισπράττει το συμφωνηθέν μίσθωμα ύψους 1400 ευρώ, ακόμα και μετά τη λήξη του μισθωτηρίου συμβολαίου (15.12.2013), δίχως να έχει ακολουθηθεί η διαδικασία παράτασης της μίσθωσης, καθώς δεν αποφάνθηκε επί των αιτήσεων της εταιρείας (βλ. τις υπ’ αριθμ. …/28.1.2014 και …/30.1.2014 αιτήσεις περί παραχώρησης χώρου για εγκατάσταση και λειτουργία ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων για περιστασιακή χρήση και για την παραχώρηση άδειας υπαίθριου εμπορίου ψυχαγωγικής δραστηριότητας αντίστοιχα), δ) σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. …/18.3.2014 έκθεση ελέγχου του Γραφείου Μισθώσεων Ακινήτων της Δ/νσης Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου, σε έλεγχο που πραγματοποιήθηκε από αρμόδια υπάλληλο του εκκαλούντος στις 15.3.2014, ήτοι μετά τη λήξη της αρχικής διάρκειας της μίσθωσης, διαπιστώθηκε ότι στο χώρο που είχε εκμισθώσει ο Δήμος, στο πάρκο …, η εταιρεία … ΕΠΕ εξακολουθούσε να λειτουργεί το εν λόγω Λούνα Παρκ, παρά το γεγονός της λήξης της σύμβασης μίσθωσης και της έλλειψης άδειας λειτουργίας λούνα παρκ, ε) ο εκκαλών Δήμος δεν προέβη σε καμία ενέργεια προκειμένου να διαπιστώσει αφενός τη νομιμότητα της εγκατάστασης και της λειτουργίας του Λούνα Παρκ, για το χρονικό διάστημα ισχύος του ιδιωτικού συμφωνητικού, μέσω του ελέγχου της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας αυτού, και αφετέρου να αποβάλει την προαναφερόμενη εταιρεία από την αυθαίρετη κατάληψη του κοινόχρηστου χώρου, στο πάρκο …, μετά τη λήξη της μίσθωσης, ιιι. να σφραγίσει το εν λόγω Λούνα Παρκ, λόγω έλλειψης άδειας ίδρυσης και λειτουργίας. Από τα προαναφερόμενα στοιχεία το Δικαστήριο έκρινε ότι προέκυψε ότι ενώ ο εκκαλών Δήμος τελούσε σε γνώση αφενός μεν της αυθαίρετης, μετά την 15.12.2013, κατάληψης του χώρου επιφάνειας 700 τ.μ. στο πάρκο … και …,, από την προαναφερόμενη εταιρεία και αφετέρου της παράνομης λειτουργίας Λούνα Παρκ, αφού δεν είχε ακολουθηθεί η νόμιμη διαδικασία αδειοδότησης του Λούνα Παρκ, παρέλειψε να προβεί σε όλες εκείνες τις προβλεπόμενες από τον ΚΔΚ ενέργειες, προκειμένου να σταματήσει την παράνομη λειτουργία του. Ως εκ τούτου ο εκκαλών Δήμος, όφειλε να μεριμνήσει με οποιονδήποτε τρόπο έκρινε πρόσφορο αφενός μεν για τον έλεγχο νόμιμης ίδρυσης και λειτουργίας του λούνα παρκ και αφετέρου για τη σφράγιση αυτού, σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 80 του ΚΔΚ. Κατά την κρίση του πρωτόδικου δικαστηρίου, ο ισχυρισμός του εκκαλούντος ότι λόγω κατάργησης της Δημοτικής Αστυνομίας δεν είχε ελεγκτικό μηχανισμό για να διαπιστώσει τη παράνομη λειτουργία του Λούνα Παρκ και την αυθαίρετη κατάληψη του κοινόχρηστου χώρου μετά τη λήξη του συμβατικού χρόνου, είναι αβάσιμος διότι το γεγονός ότι, κατά το συνήθως συμβαίνον, η απόφαση σφράγισης εκδίδεται μετά από ενημέρωση του αρμόδιου για την έκδοση της απόφασης αυτής Δημάρχου από τα αρμόδια για τη βεβαίωση της σχετικής παράβασης όργανα, ήτοι της Δημοτικής Αστυνομίας, και, μετά την κατάργηση αυτής, της Ελληνικής Αστυνομίας, δεν αίρει την ευθύνη του εναγομένου, αφού τα όργανά του γνώριζαν ήδη ότι δεν έχει εκδοθεί άδεια για την εγκατάσταση και λειτουργία του επίμαχου Λούνα Παρκ, καθώς και ότι υπήρχε παράνομη κατάληψη κοινόχρηστου χώρου, όπως προκύπτει από την με ημερομηνία 15.3.2014 αυτοψία της αρμοδίου υπαλλήλου, οπότε όφειλε να δώσει εντολή σφράγισης μέσω του αρμοδίου οργάνου. Εξάλλου, σύμφωνα με όσα έκρινε το πρωτόδικο δικαστήριο οι παραπάνω παραλείψεις του εκκαλούντος, εξαιτίας των οποίων επετράπη η λειτουργία του λούνα παρκ χωρίς άδεια λειτουργίας, παρίσταντο αντικειμενικά ικανές να επιφέρουν και επέφεραν το ως άνω ζημιογόνο αποτέλεσμα, δεδομένου ότι κατά την εκ του νόμου επιβαλλόμενη αδειοδοτική διαδικασία, που δεν τηρήθηκε εν προκειμένω με ευθύνη του εκκαλούντος, προβλέπονται μια σειρά από ενέργειες και έλεγχοι, όπως ιδίως η έκδοση προέγκρισης ίδρυσης, η λήψη επαρκών μέτρων πυροπροστασίας, η ύπαρξη βεβαίωσης ή/και τεχνικής έκθεσης μηχανικού διπλωματούχου για την καλή εγκατάσταση και λειτουργία των παιχνιδιών και η ύπαρξη βεβαίωσης μηχανικού περί της ασφάλειας των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, η τήρηση των οποίων, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, θα διασφάλιζε την τεχνικά άρτια και ασφαλή λειτουργία του λούνα παρκ και, ως εκ τούτου, θα απέτρεπε την επέλευση του ένδικου ζημιογόνου γεγονότος. Επομένως, το δικαστήριο κατέληξε στην κρίση ότι οι παράνομες παραλείψεις του εκκαλούντος τελούσαν σε αιτιώδη συνάφεια με το θανάσιμο τραυματισμό του γιου της πρώτης εφεσίβλητης και τον βαρύ τραυματισμό της τρίτης εφεσίβλητης θεμελιώνοντας, εν προκειμένω, ευθύνη του εκκαλούντος ν.π.δ.δ., κατ’ άρθρα 105 – 106 του ΕισΝΑΚ, προς αποζημίωση των εφεσίβλητων, και τούτο δε, ανεξαρτήτως της τυχόν ύπαρξης παράλληλης ευθύνης και της επιχείρησης «… ΕΠΕ» για την επέλευση του ζημιογόνου αποτελέσματος (θανάσιμος τραυματισμός και βαρύς τραυματισμός), η οποία ευθύνη, πάντως, δεν αναιρεί την αποζημιωτική ευθύνη του Δήμου. Ακολούθως, το πρωτόδικο Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη α) τις συνθήκες υπό τις οποίες επήλθε ο θάνατος του γιου της πρώτης εφεσίβλητης, ο οποίος απεβίωσε αναίτια, απρόκλητα και εντελώς ξαφνικά κατά τη διάρκεια δραστηριότητας, η οποία αποσκοπούσε μόνο στη διασκέδαση και τη χαρά του παιδιού και της οικογένειάς του, β) την ηλικία του θανόντος (δεκατριών ετών), γ) το βαθμό υπαιτιότητας και την παράνομη συμπεριφορά των οργάνων του εκκαλούντος, οι οποίοι μέσω της παράλειψης τους να ασκήσουν τα καθήκοντά τους και την υποχρέωσή τους να μεριμνούν για την εύρυθμη και νόμιμη λειτουργία όλων των δραστηριοτήτων που ασκούνται στα όρια του Δήμου, αφενός μεν πριν την έναρξη λειτουργίας αυτών με τον έλεγχο των προϋποθέσεων για τη χορήγηση της απαιτούμενης άδειας αφετέρου εκ των υστέρων με τον έλεγχο τήρησης των όρων για τη λειτουργία αυτών, δ) το βαθμό συγγένειας της 1ης εφεσίβλητης (μητέρα), του 2ου εφεσίβλητου (πατριός) και της ανήλικης κόρης αυτών (αδελφή), ε) τη βαθύτατη θλίψη και τον πόνο που αναμφιβόλως δοκίμασαν οι παραπάνω εξαιτίας του αιφνιδίου και βίαιου θανάτου του ανωτέρω και τους δεσμούς αγάπης που τους συνέδεαν με τον θανόντα και συνεκτιμώντας και το σύνολο των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης, το Δικαστήριο επεδίκασε αποζημίωση για την αποκατάσταση της ψυχικής οδύνης 500.000,00 ευρώ για την πρώτη εφεσίβλητη (μητέρα του θανόντος) 100.000,00 ευρώ για τον δεύτερο εφρεσίβλητο (πατριό του θανόντος) και των 200.000,00 ευρώ και στους δύο εφεσίβλητους υπό την ιδιότητα των συνασκούντων τη γονική μέριμνα της ανήλικης θυγατέρας τους και για λογαριασμό αυτής, κατ’ αποδοχή του οικείου αγωγικού αιτήματος. Παράλληλα, σε σχέση με το ύψος της αιτούμενης χρηματικής ικανοποίησης λόγω της ηθικής βλάβης, που υπέστη η κόρη των εφεσίβλητων, … … …, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη: α) τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έλαβε χώρα το ένδικο ατύχημα, β) την ηλικία της (9 ετών), κατά τον χρόνο επέλευσης του ζημιογόνου γεγονότος, γ) το σοκ, την αγωνία και την ψυχική ένταση που βίωσε από τον τραυματισμό της, δ) το γεγονός ότι από τα στοιχεία της δικογραφίας δεν προκύπτει ότι από τον εν λόγω τραυματισμό προκλήθηκε κάποια μόνιμη σωματική ή ψυχολογική βλάβη ή αναπηρία στην κόρη των εναγόντων και ε) την αποκλειστική υπαιτιότητα των οργάνων του εκκαλούντος Δήμου, έκρινε ότι η … … … δικαιούται να λάβει, σύμφωνα με τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής, ως εύλογη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, κατά το άρθρο 932 του Α.Κ., το εύλογο ποσό των 5.000 ευρώ, κατά μερική αποδοχή του οικείου αιτήματος της αγωγής.
10. Επειδή, ήδη, με την κρινόμενη έφεση ο εκκαλών Δήμος ζητεί την εξαφάνιση της εκκαλούμενης απόφασης ως εσφαλμένης. Ειδικότερα, επαναλαμβάνοντας τους ισχυρισμούς, που είχε υποστηρίξει πρωτοδίκως, διατείνεται ότι δεν φέρει ευθύνη για το επίδικο συμβάν και το πρωτόδικο δικαστήριο χωρίς επαρκή αιτιολογία απέρριψε τις ενστάσεις του περί νομικής του πλάνης αναφορικά με την εφαρμογή του ορθού νομικού πλαισίου ως προς την εκμίσθωση δημοτικού χώρου για εγκατάσταση και λειτουργία Λούνα Πάρκ. Η νομική του πλάνη ενισχύθηκε, κατά τους ισχυρισμούς του και από τις προηγούμενες κατά σειρά ετών 302/2011 ( η οποία είχε θεωρηθεί νόμιμη με την υπ’ αριθμ. 45239/42067/12.1.2012 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής) και 79/2012 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, με τις οποίες είχε εγκριθεί τα προηγούμενα δύο η εκμίσθωση του δημοτικού χώρου στην ίδια εταιρεία. Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος διότι δεν συντρέχει περίπτωση έλλειψης υπαιτιότητας του εκκαλούντος λόγω συγγνωστής νομικής πλάνης, αφού ο Δήμος ως αρμόδιος για τη χορήγηση της σχετικής άδειας ίδρυσης και λειτουργίας λούνα πάρκ, σύμφωνα με τα άρθρα 80 και 81 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, όφειλε να γνωρίζει το νομικό καθεστώς χορήγησης της σχετικής άδειας. Αντίθετα, ο εκκαλών παρότι τελούσε σε γνώση της παράνομης κατάληψης του χώρου από την εταιρεία διαχείρισης του επίδικου Λούνα Πάρκ και της παράλληλης λειτουργίας του χωρίς άδεια, όφειλε να μεριμνήσει με οποιαδήποτε πρόσφορο τρόπο, ώστε να προχωρήσει στην άμεση σφράγιση του Λούνα Πάρκ ώστε να διαφυλάξει την ασφάλεια των δημοτών. Άλλωστε, σε κάθε περίπτωση δεν τίθεται θέμα συγγνωστής νομικής πλάνης, αφού ο εκκαλών δήμος είχε ήδη λάβει γνώση του ισχύοντος καθεστώτος αδειοδότησης, όπως προκύπτει από το προσκομιζόμενο πρωτοδίκως υπ’ αριθμ. πρωτ. 59685/48772/2.12.2013 έγγραφο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής απευθυνόμενο στο Δήμο Ελληνικού Αργυρούπολης, με το οποίο ζητήθηκε να αποσταλεί συμπληρωματικά η υπ’ αριθμ. 267/2013 απόφαση του Δ.Σ. περί καθορισμού χώρων άσκησης δραστηριοτήτων υπαίθριου εμπορίου, (ενώ στο ίδιο έγγραφο αναφέρεται ότι για τη λειτουργία Λούνα Παρκ εφαρμόζονται οι διαδικασίες αδειοδότησης που περιγράφονται στο υπ’ αριθμ. πρωτ. Κ1-1372/8.7.2013 έγγραφο του Υπουργείου Ανάπτυξης που έχει αποσταλεί στους Δήμους με το υπ’ αριθμ. 45057/37007/2013 έγγραφο της ιδίας Υπηρεσίας) προκειμένου να καταστεί εφικτός ο έλεγχος νομιμότητας της υπ’ αριθμ. 299/2012 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, που αφορά την εκμίσθωση χώρου στο πάρκο … για προσωρινή λειτουργία Λούνα Παρκ, επισημαίνοντας ότι για τη λειτουργία Λούνα Παρκ εφαρμόζονται οι διαδικασίες αδειοδότησης που περιγράφονται στο υπ’ αριθμ.Κ1-1372/8.7.2013 έγγραφο του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας.
11. Επειδή, ακολούθως, ο εκκαλών προβάλλει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση χωρίς νόμιμη και επαρκή αιτιολογία απέρριψε τους ισχυρισμούς του ότι λόγω κατάργησης της δημοτικής αστυνομίας δεν είχε ελεγκτικό μηχανισμό για την διαπίστωση της παράνομης λειτουργία του Λούνα Πάρκ. Ο λόγος αυτός έφεσης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι τα όργανα του εκκαλούντος γνώριζαν ήδη ότι δεν έχει εκδοθεί άδεια για την εγκατάσταση και λειτουργία του επίμαχου Λούνα Παρκ, καθώς και ότι υπήρχε παράνομη κατάληψη κοινόχρηστου χώρου, όπως προκύπτει από την προσκομισθείσα πρωτοδίκως με ημερομηνία 15.3.2014 αυτοψία της αρμοδίου υπαλλήλου, οπότε όφειλε να δώσει εντολή σφράγισης μέσω του αρμοδίου οργάνου, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση.
12. Επειδή, τέλος, ο εκκαλών ισχυρίζεται ότι κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας επιδικάστηκε στους εφεσίβλητους υπέρμετρα μεγάλο ποσό, ενώ σε κάθε περίπτωση θα έπρεπε να μειωθεί το ποσό της αποζημίωσης λόγω της ύπαρξης παράλληλης ευθύνης της επιχείρησης Λούνα Πάρκ, από ενέργειες της οποίες προήλθε το ζημιογόνο αποτέλεσμα (ήτοι ο θάνατος του παιδιού), γεγονός που σε κάθε περίπτωση διακόπτει και τον αιτιώδη σύνδεσμο μεταξύ των παραλείψεων του Δήμου και του ζημιογόνου αποτελέσματος. Ο ως άνω ισχυρισμός του εκκαλούντος είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Και τούτο διότι οι παράνομες παραλείψεις του εκκαλούντος παρίσταντο αντικειμενικά ικανές να επιφέρουν το ζημιογόνο αποτέλεσμα το οποίο και επέφεραν και, επομένως τελούν σε αιτιώδη συνάφεια με τον θανάσιμο τραυματισμό του συγγενή των εφεσίβλητων, απορριπτομένου του περί του αντιθέτου λόγου εφέσεως, ανεξαρτήτως της τυχόν ύπαρξης παράλληλης ευθύνης και άλλων προσώπων (όπως του υπεύθυνου για τη λειτουργία του Λούνα Πάρκ), η οποία πάντως, δεν αναιρεί την αποζημιωτική ευθύνη του εκκαλούντος (ΣτΕ 975/2014, 1183/2013) καθώς, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 926 του Α.Κ. που εκτέθηκαν και ερμηνεύθηκαν στην τέταρτη σκέψη της παρούσας, τόσο το Δημόσιο όσο και καθένας από αυτούς που συνετέλεσαν στην επέλευση του ζημιογόνου αποτελέσματος ενέχονται, έναντι του δικαιούχου της αποζημίωσης εις ολόκληρον ανεξαρτήτως του βαθμού του πταίσματος κάθε υποχρέου.
13. Επειδή, τέλος, όσον αφορά την επιδικασθείσα χρηματική ικανοποίηση το ύψος της οποίας παραβιάζει κατά τους ισχυρισμούς του εκκαλούντος την αρχή της αναλογικότητας του άρθρου 25 του Συντάγματος το Δικαστήριο κρίνει ότι το πρωτόδικο δικαστήριο, επιδικάζοντας τα ως άνω ποσά [αποζημίωση για την αποκατάσταση της ψυχικής οδύνης 500.000,00 ευρώ για την πρώτη εφεσίβλητη (μητέρα του θανόντος), 100.000,00 ευρώ για τον δεύτερο εφεσίβλητο (πατριό του θανόντος) και 200.000,00 ευρώ και στους δύο εφεσίβλητους υπό την ιδιότητα των συνασκούντων τη γονική μέριμνα της ανήλικης θυγατέρας τους και για λογαριασμό αυτής], κατ’ αποδοχή του οικείου αγωγικού αιτήματος, ύστερα από συνεκτίμηση, όπως ρητώς αναφέρεται στην προσβαλλόμενη απόφαση, του είδους και των συνθηκών του συμβάντος, της ηλικίας του θανόντος, του βαθμού συγγένειας των δικαιούχων με τον θανόντα, τον έντονο και διαρκή ψυχικό πόνο που προκλήθηκε σε αμφότερους από το θάνατο του συγγενούς τους καθώς και τον βαθμό υπαιτιότητας των οργάνων του Δήμου δεν υπερέβη κατά την κοινή πείρα τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας και δεν παραβίασε την αρχή της αναλογικότητας (πρβ. Α.Π. 469/2017, 324/2016). Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι εφεσίβλητοι υπέστησαν ψυχική οδύνη, λόγω της οποίας οφείλει ο εκκαλών Δήμος να τους καταβάλει χρηματική ικανοποίηση, η οποία, ανέρχεται για καθένα εξ αυτών στο ανωτέρω ποσό που επιδικαστηκε από το πρωτόδικο ποσό, το οποίο παρίσταται εύλογο και ανάλογο με τις περιστάσεις της συγκεκριμένης περίπτωσης, όπως ορθά και νόμιμα, έκρινε και το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο.
14. Επειδή, κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, και μη προβαλλόμενου άλλου λόγου, η κρινόμενη έφεση, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη, και να καταλογιστούν σε βάρος του εκκαλούντος τα δικαστικά έξοδα των εφεσίβλητων, συνολικού ύψους 105,40 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, αποδοτέα συμμέτρως προς κάθε έναν από τους εφεσίβλητους χωριστά (άρθρο 275 παρ. 1 εδ. α΄ και β του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, σε συνδυασμό με το παράρτημα Ι περ. Γ περί του πίνακα αμοιβών δικηγόρων για παράσταση σε δικαστήρια που περιλαμβάνεται στο ν. 4194/2013, Α ́ 208, όπως το παράρτημα αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 7 παρ. 14 του ν. 4205/2013, Α 242/6.11.2013 και συμπληρώθηκε με το άρθρο 366 παρ. 1 του ν. 4700/2020, Α 127/29.6.2020).
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Απορρίπτει την έφεση.
Καταδικάζει το εκκαλούν νομικό πρόσωπο δημόσιου δικαίου με την επωνυμία «Δήμος Ελληνικού -Αργυρούπολης» στα δικαστικά έξοδα των εφεσίβλητων, ύψους εκατόν πέντε (105) ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, αποδοτέα συμμέτρως προς κάθε έναν εφεσίβλητο χωριστά.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στον Πειραιά, στις 16.2.2024 και δημοσιεύθηκε στον ίδιο τόπο, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου στις 22.3.2024.