Η έλλειψη οικοδομικής άδειας συνεπάγεται τον χαρακτηρισμό οποιασδήποτε κατασκευής, ως αυθαίρετης. Η εκ των υστέρων νομιμοποίηση αυθαίρετης κατασκευής, με την έκδοση οικοδομικής άδειας, δεν ανατρέχει στον χρόνο κατασκευής του αυθαιρέτου, αλλά ισχύει για το μέλλον, ως εκ τούτου δε η, εν τω μεταξύ, εκδοθείσα πράξη επιβολής προστίμου δεν καθίσταται επιγενομένως παράνομη.
Εφόσον τα ένδικα πρόστιμα επιβλήθηκαν, κατά δέσμια αρμοδιότητα, με μόνη τη συνδρομή της αντικειμενικής προϋπόθεσης του νόμου, δηλαδή της, κατόπιν αίτησης του αιτούντος, νομιμοποίησης των αυθαιρέτων με την έκδοση σχετικής οικοδομικής άδειας, δεν ήταν επιβεβλημένη η τήρηση της διαδικασίας ακρόασης του αιτούντος.Ζήτημα παραβίασης της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικουμένου προς τη Διοί­κηση, γεννάται, εφόσον, με θετική ενέργεια της Διοίκησης, δημιουργείται στον διοικούμενο η σταθερή και εύλογη πεποίθηση ότι ορισμένη συμπεριφορά του είναι νόμιμη, δεν αρκεί δε για τη δημιουργία της πεποίθησης αυτής μόνη η αδράνεια της Διοίκησης να επιβάλλει διοικητικές κυρώσεις ή άλλα μέτρα σε βάρος του διοικουμένου.

6. Από τις ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 22 του ν. 1577/1985, συνάγεται ότι η έλλειψη οικοδομικής άδειας συνεπάγεται τον χαρακτηρισμό οποιασδήποτε κατασκευής, ως αυθαίρετης, και επισύρει, κατ’ αρχήν, τις, κατά το άρθρο 17 του ν. 1337/1983, κυρώσεις, δηλαδή την κατεδάφιση του αυθαιρέτου και την επιβολή προστίμων για την ανέγερση και διατήρησή του. Στην περίπτωση δε αυτή, εφόσον δεν παραβιάζονται οι ισχύοντες όροι δόμησης, ούτε άλλη ουσιαστική πολεοδομική διάταξη, μπορεί να υποβληθεί, με πρωτοβουλία του ενδιαφερόμενου, αίτηση για την έκδοση οικοδομικής άδειας, με σκοπό τη νομιμοποίηση της κατασκευής του, και, ακόμη, προτού εκδοθεί έκθεση αυτοψίας. Εξάλλου, η εκ των υστέρων νομιμοποίηση αυθαίρετης κατασκευής, με την έκδοση οικοδομικής άδειας, δεν ανατρέχει στο χρόνο κατασκευής του αυθαιρέτου κτίσματος, αλλά ισχύει για το μέλλον, ως εκ τούτου δε η, εν τω μεταξύ, εκδοθείσα πράξη επιβολής προστίμου δεν καθίσταται επιγενομένως παράνομη (βλ. ΣτΕ 2410/2018, 1483/2015, 2256/2015). Περαιτέρω, όπως έχει κριθεί ( ΣτΕ 1870/2016), η αυθαίρετη κατασκευή, που ολοκληρώθηκε μέχρι 31.12.2003 και η ύπαρξή της διαπιστώθηκε μετά την έναρξη της ΚΥΑ 9732/2004 (Β΄ 468/5.3.2004), υπάγεται, όσον αφορά την επιβολή προστίμων ανέγερσης και διατήρησης, στις διατάξεις των άρθρων 2 και 3 του π.δ. 267/1998.

8. Σύμφωνα με όσα προπαρατέθηκαν, τα επίμαχα κλιμακοστάσια κατασκευάστηκαν, το έτος 2002, χωρίς οικοδομική άδεια, για δε τη νομιμοποίηση αυτών, με πρωτοβουλία του αιτούντος και προτού συνταχθεί σχετική έκθεση αυτοψίας, ζητήθηκε και εκδόθηκε, το έτος 2009, από την αρμόδια πολεοδομία, η σχετική οικοδομική άδεια. Κατόπιν τούτου, ανεστάλη μεν η κατεδάφιση των ως άνω αυθαιρέτων, νομίμως, όμως, επιβλήθηκαν, σε βάρος του αιτούντος, τα ένδικα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης των αυθαίρετων αυτών κατασκευών, για το προηγούμενο διάστημα (2002 έως 9/2009). Οι ισχυρισμοί του αιτούντος ότι δεν είναι νόμιμη και αιτιολογημένη η επιβολή των ως άνω προστίμων, καθόσον επιβάλλεται ενιαίο πρόστιμο, χωρίς να αναλύεται η επιφάνεια των αυθαιρέτων, το χρονικό διάστημα διατήρησης αυτών και η τιμή ζώνης, βάσει της οποίας έγιναν οι υπολογισμοί, απορρίπτονται, ως αβάσιμοι, διότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, αναφέρονται χωριστά το πρόστιμο ανέγερσης, ποσού 11.196,90 ευρώ και το πρόστιμο διατήρησης, συνολικού ποσού 12.402,25 ευρώ, καθώς και το χρονικό διάστημα διατήρησης των αυθαιρέτων, από το έτος 2002 έως τον Σεπτέμβριο του έτους 2009, και η επιφάνεια των αυθαιρέτων (257,40 τ.μ.), νομίμως δε αυτά υπολογίστηκαν, βάσει των άρθρων 2 και 3 του ισχύοντος, εν προκειμένω, π.δ. 267/1998 (πρόστιμο ανέγερσης: 257,40 τ.μ. Χ 58 ευρώ ανά τ.μ. Χ 0,75 = 11.196,90 ευρώ, πρόστιμο διατήρησης: πρώτο έτος: 1492,92 ευρώ ( 257,40 τ.μ. Χ 58 ευρώ ανά τ.μ. Χ 0,10), με ετήσια προσαύξηση 2%. Άλλωστε, κατά των ως άνω στοιχείων, δεν προβάλλεται ειδικότερη αμφισβήτηση από το αιτούν.

9. Ο λόγος ακύρωσης περί μη τήρησης, πριν την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, του συνταγματικά (άρθρο 20 § 2 του Συντάγματος) κατοχυρωμένου δικαιώματος της προηγούμενης ακρόασης κρίνεται απορριπτέος, δεδομένου ότι τα ένδικα πρόστιμα επιβλήθηκαν, κατά δεσμία αρμοδιότητα, με μόνη τη συνδρομή της αντικειμενικής προϋπόθεσης του νόμου, δηλαδή της, κατόπιν αίτησης του αιτούντος, νομιμοποίησης των αυθαιρέτων με την έκδοση σχετικής οικοδομικής άδειας, οπότε δεν ήταν επιβεβλημένη η τήρηση της διαδικασίας ακρόασης του αιτούντος (πρβλ. ΣτΕ 2214/2014, 4874/2013).

10. Τέλος, προβάλλεται ότι τα ένδικα πρόστιμα επιβλήθηκαν κατά παράβαση της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, καθότι οι αρμόδιες υπηρεσίες της Πολεοδομίας διαβεβαίωναν ότι πρόκειται για τυπική παράλειψη, η οποία θα διορθωνόταν με μία απλή αίτηση νομιμοποίησης των αυθαιρέτων, χωρίς την επιβολή προστίμων. Σύμφωνα με όσα παγίως έχουν κριθεί, ζήτημα παραβίασης της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικουμένου προς τη Διοίκηση, γεννάται, εφόσον, με θετική ενέργεια της Διοίκησης, δημιουργείται στον διοικούμενο η σταθερή και εύλογη πεποίθηση ότι ορισμένη συμπεριφορά του είναι νόμιμη, δεν αρκεί δε για τη δημιουργία της πεποίθησης αυτής μόνη η αδράνεια της Διοίκησης να επιβάλλει διοικητικές κυρώσεις ή άλλα μέτρα σε βάρος του διοικουμένου (βλ. ΣτΕ 860/2019). Ενόψει των ανωτέρω, δεν συντρέχει, εν προκειμένω, παράβαση της ανωτέρω αρχής, δεδομένου ότι δεν προκύπτει κάποια θετική ενέργεια της Διοίκησης, σχετικά με την απαλλαγή του αιτούντος από τα πρόστιμα για την ανέγερση και διατήρηση των επίμαχων αυθαιρέτων μέχρι τη νομιμοποίηση αυτών, όπως αναποδείκτως υποστηρίζει το αιτούν. Ούτε, άλλωστε, από το με αρ. πρωτ. 59141/14.8.2002 έγγραφο του Υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ προς της Δ/νση Πολεοδομίας Αιγάλεω, που υπάρχει στο φάκελο, αποδεικνύεται κάτι σχετικό, δεδομένου ότι στο έγγραφο αυτό γίνεται επίκληση του άρθρου 39 του ν. 1337/1983, δηλαδή διάταξης που αφορά αυθαίρετα του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ, που έχουν νομιμοποιηθεί μέχρι την 31.1.1983, για τα οποία αναστέλλεται η κατεδάφιση, χωρίς την καταβολή των προβλεπόμενων εισφορών.